RAWANA IS A GREAT KING OF SRILANKA..

RAWANA KING LIFE

Lankagamdoranews

රජගල පුරාවිද්‍යා භූමිය

රජගල, හෝ රජගලතැන්න/රාස්සගල යනු ඝන වනාන්තරයකින් වැසී ගිය මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 1038 (316 මීටර) පමණ උස්වූ, ශ්‍රී ලංකාවේනැගෙනහිර පළාතේ පිහිටි එෙෙතිහාසික වශයෙන් ඉතා වැදගත් වූ පෞරාණික නටඹුන් සහිත කඳු වැටියක් වේ. පැරණි නටඹුන් 600කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් සහ අක්කර 1080ක් පමණ පුරා විහිදී ගිය මෙම පුරාවිද්‍යා භූමිය අනුරාධපුරය මිහින්තලා පුරාවිද්‍යා භූමියට පමණක් දෙවන වන බැව් පැවසේ.

ඉතිහාසය[සංස්කරණය කරන්න]

අරහත් මිහිඳු හිමි පිළිබඳ සඳහන් වන ශිලා ලිපිය^[4]
Transcription:Ye ima dipa paṭamaya idiya agatana Iḍika-[tera-Ma] hida-teraha tube
අර්ථය:මෙම ස්ථූපය දිවයිනට වැඩි මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේගේ සහ උන්වහන්සේ සමග පැමිණි ඉට්‌ටිය තෙරුන්ගේ භෂ්මාවශේෂ නිධන්කොට තැනූ ස්‌ථූපයයි.
අක්ෂර:බ්‍රාහ්මී/සිංහල
භාෂාව:පාකෘත

මෙම ස්ථානයෙහි මුල් ඉතිහාසය නිශ්චිත නොවූවත්, ක්‍රි.පූ. 1 වන සියවසට අයත් ශිලා ලිපි හමුවීම නිසා එම සමයේ පමණ සිට මෙහි භික්ෂූන් වහන්සේලා වැඩවසන්නට ඇතැයි විශ්වාස කෙරේ. කෙසේ නමුදු, මෙහි ඉතිහාසය මෙරට බුදුධහමේ පූර්ව අවධියට විහිදෙන බැව් ශිලා ලිපියකින් ප්‍රකාශ වේ. එයට අනූව ලංකාද්වීපයට බුදු ධහම රැගෙන පැමිණි මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ රජගලතැන්න විහාරයට වැඩි බව සඳහන් වේ. මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ පිළිබඳ සඳහන් ශිලා ලිපි ද්විත්වයක් මෙරට සොයාගෙන තිබෙන අතර ඉන් එකක් රජගල පුරාවිද්‍යා භූමියෙන්ද; අනෙක මිහින්තලයපුදබිමෙන්ද සොයා ගෙන තිබේ. පැරණි සාධක අනූව මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේගේ සහ උන්වහන්සේ සමග පැමිණි ඉට්‌ටිය තෙරුන්ගේ භෂ්මාවශේෂ මෙහි වූ සෑයක තැන්පත් කර ඇති බැව් පැවසෙයි.

"රාස්සගල" නාමය[සංස්කරණය කරන්න]

පුරාවිද්‍යාඥයින් පවසන පරිදි, රාක්ෂයන්ට වැදුම් පිදුම් කල රාක්ෂ ගෝත්‍රිකයින් මේ ප්‍රදේශයේ ජීවත්ව සිටි නිසා මෙම කන්දට රාස්සගල යන නාමය යෙදෙන්නට ඇතැයි පැවසේ.

රජගල විහාරය[සංස්කරණය කරන්න]

දුටුගැමුණු රජතුමාගේ සහෝදර සද්ධාතිස්ස රජගේ පුත් ලජ්ජිතිස්ස රජතුමා (ක්‍රි. පූ. 119-109) විසින් මෙම විහාරය ආරම්භ කල බව මහාවංශය සාක්ෂි දරයි. ලජ්ජ්තිස්ස රජු විසින් කරවූ ශිලා ලිපි කිහිපයක් රජගලින් හමුවී ඇත. මීට අමතරව අනුරාධපුර යුගයේ සිටි කුටකණ්ණ තිස්ස රජු, භාතික තිස්ස රජු, මහසෙන් රජ,බුද්ධදාස රජ සහ දප්පුල රජ වැනි රජවරුන්ගේ සමයන්හී මෙම ස්ථානය වැඩිදියුණු කරවා තිබේ.

පැරණි නම්[සංස්කරණය කරන්න]

අනුරාධපුර යුගයේදී මෙම ස්ථානය ගිරිකුම්බිල විහාරය, අරියාකර විහාරය, අරිත්තරා වෙහෙර වැනි නම් වලින් හඳුන්වා ඇත. දීපවංශය, මහාවංශය,සහස්සවත්තුප්කරණය, අට්ඨකථා, රසවාහිනිය, සද්ධර්මලංකාරය වැනි ග්‍රන්ථ වල මෙම ස්ථානය පිළිබඳ තොරතුරු සඳහන් වේ.

නටඹුන්[සංස්කරණය කරන්න]

අඩක් වැඩ නිමකළ හිටි බුද්ධ ප්‍රථිමාව

රජගල පුරාවිද්‍යා භූමියෙහි කාල වකවානු ගණනාවකට අයිති ශිලා ලිපි සමූහයක් දැකගත හැකිවේ. ඒ අතර කටාරම් ලිපි හා ගිරි ලිපි වේ. ඉන් වඩාත්ම අවධානයට ලක්වන පුරාවිද්‍යාත්මක සාධකය වන්නේ මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේ පිළිබඳරජගල පිහිටි අනෙකුත් නටබුන් අතර අඩක් වැඩ නිමකළ හිටි බුද්ධ ප්‍රථිමාව, දිය පිහිල්ල හා ඊට සම්බන්ධ සුවිසල් ශිලාමය පාත්‍රා, පුන්කලස දෝතින් රැගෙන සිටින ආකාරය දැක්වෙන මුරගල හා නාග රාජු හා රාජිනිය දැක්වෙන මුරගල ආදිය දැකගත හැකි වේ.

මීට අමතරව ශිලාමය පාත්‍රා සහිත ස්ථානයට ඉහලින් ගල් පුවරු යොදා ඉදි කළ පැරණි උළුවස්ස සහිත ගල් ලෙන ඉදිකොට තිබේ. එසේම කාලය අනිෂ්චිත ප්‍රාථමික ගුහා සිතුවම් සමූහයක් සහ අනුරාධපුර යුගයට අයත් යැයි සැලකෙන බිතු සිතුවම් කොටස් කිහිපයක් සහිත චිත්‍ර ලෙනක්ද මේ පුදබිමේ දැකගත හැකිවේ.

රජගල ලෙන් ලිපිය[සංස්කරණය කරන්න]

ක්‍රි. පූ. 2-1 සියවසට අයත් මෙම ලෙන් ලිපිය පූර්ව බ්‍රාහ්මී අක්ෂරයන්ගෙන් හා පුරාණ සිංහල භාෂාවෙන් යුක්ත වේ. මෙහි අන්තර්ගතයෙහි, දෙවියන්ට ප්‍රිය වූ ගාමිණී තිස්ස මහ රජුගේ පුත් තිස්ස කුමාරයාගේ භාර්යාව වූ උපාසිකා ශාමිකාගේ ලෙන, ලෙස දක්වා ඇත.ව සඳහන් වන ශිලා ලේඛනය වේ. එමගින් මහින්දාගමනය සම්බන්ධ වංශකථාව තවදුරටත් සනාථ කරනු ලබයි.

dabulla rajamaha viharaya

දබුල්ල රජමහා විහරය..

1.                                                            මද්යම පලතේ මතලේ වගපනහපල්ලේසිය පත්තුවෙ පිහිටි පුරාවිද්දයාත්මක වටිනාකමකින් යුතු මෙම විහාරය ස්වබවික ප්‍රතිමාලය 5කි. එහි බුද්ද ප්‍රතිමා බෝසත් ප්‍රතිමා සහ රජ ප්‍රතිමා ඈතුලු ප්‍රතිමා 154කි.කලු ගල් ,ගඩොල්,ලී ද්‍රව්ය උපයොගී කොට ගෙන නිමව ඈත.ලෙන් සිවිලිම හා අවරන බිත්ති සම්පූර්නයෙන්ම සිතුවම් කොට තිබේ ..වර්ග අඩි 22,000ක් පමන ප්‍රමානයෙන් බිතුසිතුවම් පවතී.මේ සා විශල වු සිතුවම් ප්‍රමානයක් ශේශව ඈති ලොව එකම ලෙන් විහරය මෙය වේ..යුනෙස්කො අයතනය මගින් මෙය ජගත් උරුම බිම් කඩක් ලෙස නම් කොට තිබේ..

උරුමය රැක ගැනීමට ගිවිසුමක්!

        

                              මීට වසර දෙකකට පමණ පෙර, ලොව උඩුයටිකුරු කරමින් නැගී සිටිනා, දරුණු අන්තවාදී කණ්ඩායමක් ලෙස, "ISIS" හඳුන්වා දිය හැකිය. විවිධ රටවල ආගමික හා සංස්කෘතික උරුමයන් සියගණනක් ඔවුන්ගේ විනාශකාරී ප්‍රහාරයන්ට ලක්විය. මේ ලෙස දිනෙන් දින, දරුණු වන "ISIS" ක්‍රියාකාරකම් හමුවේ, අමිලවූ පුරාකෘති ආරක්ෂා කිරීම සඳහා, "UNESCO" සංවිධානය හා ඉතාලිය එක්ව, නව සැලසුමක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අරමුණින්, ගිවිසුමකට එළඹී ඇත.

                                        ඉතාලියේ විදේශ කටයුතු අමාත්‍යවරයා හා යුනෙස්කෝ සංවිධානයේ අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරිය විසින් මෙම ගිවිසුමට අත්සන් තබන ලදි. මෙහි ප්‍රධානතම කරුණ ලෙස දක්වා ඇත්තේ, ඉතාලියේ ආධාරයෙන්, ලොව පුරා පවතින පුරාවිද්‍යාත්මක වටිනාකමකින් යුත් ස්මාරක ඇතුළු අනෙකුත් සියළු දේ, ආරක්ෂා කිරීම සඳහා,  " විශේෂ බලකායක් " නිර්මාණය කිරීමයි. එමෙන්ම, ටියුරින් නගරය ආශ්‍රිතව, උරුමය ආරක්ෂාකිරීම පිළිබඳ විශේෂඥ දැනුම ලබාදෙන මධ්‍යස්ථානයක් පිහිටුවීම ද මෙම ගිවිසුමේ අරමුණකි.

                         "ISIS"  අන්තවාදී සටන්කාමීන් විසින් තම සංස්කෘතියට පටහැනි දේ වනසන අතර, ප්‍රහාර එල්ල කළ ස්ථානයන්ගෙන් කොල්ලකෑ පුරාවස්තු, තම මූල්‍යමය වාසි සඳහා විකිණීම සිදුකර තිබේ.

 කෙසේ හෝ, වටිනා උරුමයන්ට එරෙහිව, දිනෙන් දින උග්‍ර වන ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියා මඟින්, ඒවා රැක ගැනීම සඳහා මෙලෙස ගිවිසුමකට එළැඹීම, ප්‍රශංසනීය කරුණකි. 

වැඩි විස්තර සඳහා පිවිසෙන්න:- http://www.theguardian.com/culture/2016/feb/16/unesco-italy-art-artefacts-islamic-state     

අවුරුදු 5300ක් වයස "Otzi" හෙවත් හිම මිනිසා

           
        

          ඔට්සි  (Ötzi) යනු 1991 දී ඉතාලි-ඔස්ට්‍රියානු දේශසීමාව අසල Ötztal  ඇල්ප්ස් කඳු ආශ්‍රිතව සොයා ගන්නා ලද වසර 5,300ක් පැරණි ග්ලැසියර මමියකි.  මමිය යොදා ගෙන සිදු කල  පර්යේෂණ වලින් එහි වූ පච්ච 61ක් හඳුනා ගැනීමට පර්යේෂකයින් සමත්ව ඇත.

          මීට පෙර සිදු කල පර්යේෂණ වලින් පච්ච 50 කට අධික සංඛ්‍යාවක් හඳුනා ගැනීමට සමත් වුවත් ශරීරයේ පවතින අඳුරු ස්වභාවය නිසා නිශ්චිත අවසන් නිගමනයකට ඒමට නොහැකි වී ඇත.නමුත් මේ වනවිට  රූප තාක්ෂණ ක්‍රමයක් යොදා ගනිමින් පර්යේෂණ සිදු කරයි. මෙම ක්‍රමයෙන් අධෝරක්ත කිරණේ සිට පාරජම්බුල කිරණ දක්වා වු කිරණවල වෙනස් වන තරංග ආයාමයන්හි ආලෝකය ඇද ගැනීමේ හැකියාව පවතී. එහෙයින් මෙම ක්‍රමය භාවිතා කිරීමෙන්, පෙර දැකීමට නොහැකි වු පච්ච රැසක් හඳුනා ගැනීමට හැකිවී ඇත. 45ස් වියැති මෙම ග්ලැසිර යුගයේ මිනිසාගෙන් හමු වු පච්ච අතර කතිර සලකුණු (එකතු කිරීමේ සලකුණ වැනි වු ) හා එකිනෙකට සමාන්තරව දිවෙන රේඛා සහිත සලකුණු දක්නට තිබේ. ඒවා සියල්ලක්ම කලු පැහැයෙන් යුතු වන අතර සමහර රේඛා සෙ.මි. 4කට වඩා දික් වු ඒවා වෙයි. නූතනයේ මෙන් නොව එවකට සිරුරේ සිදු කරන සියුම් කැපුම් මත අඟුරු ඇතිල්ලීමෙන් පච්ච කෙටුම් සිදු කර ඇති බවට සලකයි. මමියෙන් හමුවු පච්ච කාණ්ඩ 19 කට බෙදා වෙන් කර ඇත. ඊට වමේ සිට දකුණ දක්වා වු කණ්ඩකීය ස්ථම්භය,වම් කෙණ්ඩය,දකුණු උඩු පතුල, ඇතුළු සහ පිටත වළලු කර සන්ධිය, වම් මැණික් කටුව, දකුණු දණහිස පිටුපස,අකිලීස් කණ්ඩරාව සහ උසින් අඩුම ඉල ඇටයට ඉහළින් ඇති පපුව ප්‍රදේශය (මෙම ස්ථානය අලුතින්ම සොයා ගන්නා ලදී) ආදිය ඇතුලත් වේ. හඳුනාගත් බොහෝ පච්ච කෙටුම් සන්ධි හා පිටුපස පහළ ප්‍රදේශ ආශ්‍රිතව තිබීමෙන් අදහස් වන්නේ ඔහු කිසියම් ආකාරයක වේදනාවකින් පෙලීම නිසා පච්ච් කෙටීම් සිදු කර ඇති බවයි. එමඟින් අදහස් වන්නේ පච්ච කෙටීම් හුදෙක් සංකේතාත්මක බවකින් යුක්ත නොවන අතර චිකිත්සක ක්‍රමයක් ලෙසට භාවිතා කර ඇති බවයි. මේ අනුව බොහෝදෙනාගේ  අදහස වන්නේ මෙම පච්ච බොහොමයක් එම පුද්ගලයාට වේදනාවක් සහිත වු ශරීර කොටස් ආසන්නයේ පිහිටා ඇති බවත් ඔවුන් විසින් පච්ච යම්කිසි ප්‍රතිකර්මයක් ලෙස යොදාගෙන ඇති බවත්ය. එසේම මෙම රේඛා සලකුණු සහිත පච්ච, කටු චිකිත්සාවට අනුරූපී වන බවට මත පල කර ඇති අතර ඒ අනුව මෙම ප්‍රතිකාර ක්‍රමය ඔරිට්ස් යුගයෙන් වසර දහස් ගණනකට පසුව ආසියාවේදී ආරම්භ වු බවට විශ්වාස කෙරේ. මීට වසර කීපයකට පෙර පර්යේෂකයින් විසින් ඔහුගේ රුධිර වර්ගය "O"ලෙසට හඳුනා ගෙන තිබේ.

          පසුගිය ගිම්හානයේ දී දේහය පිළිබඳව මානව නොවන අනුක්‍රමික විශ්ලේෂණ කණ්ඩායමක් විසින් සිදු කල පර්යේෂණ වලින්   මුඛයේ විදුරු මස් ආශ්‍රිත රෝගකාරකයක් පිළිබඳව තොරතුරු සොයා ගන්නා ලදී. ඊට අමතරව ඔහුගේ ධමනි ඝන වීමත්,ඉල ඇට බිඳී සුවපත් වීම්, පා ඇඟිල්ලක විසර ගෙඩියක් වර්ධනය වෙමින් තිබුණු බවටත් ඔහුගේ ප්‍රතිශක්තීකරණ පද්ධතිය දැඩි මානසික ආතතිය හේතුවෙන් නිතර නිතර දුර්වල වී පැවති බවටත් තොරතුරු සොයාගෙන තිබේ. 

          ඔහුගේ මරණය, වම් උරහිසට ඊතල ප්‍රහාරයකින් සිදු වු තුවාලයක් නිසා සිදු වී ඇති බවට විශ්වාස කරයි. ඔරිට්ස්ගේ සිරුර දැනට ඉතාලියේ  South Tyrol පුරාවිද්‍යා කෞතුකාගාරයේ තබා ඇත.

 

 

 

Archaealogycal News

http://news.nationalgeographic.com/2016/02/160218-oldest-dress-egypt-tarkhan-archaeology/

සත්ව ලෝකයේ

සත්ව ලෝකයේ

මුළු frieze මෙම අහිමි ලෝකයේ ශ්රේෂ්ඨ විවිධත්වය බවට විඳී ඉඟියක් ලබා දෙමින් 230 ක් හඳුනාගත සංඛ්යා, සතුන් හා මිනිසුන්ට අඩංගු වේ.

මෙම ඉතිහාසය තුල මතභේද ආනන්දය සංකේත සමග සියලු මිශ්ර anthropomorphic සංඛ්යා, විවිධ භූමි හා මුහුදු ජීවීන් 75, සහ දඩයම් දර්ශන ඇතුළු හඳුනාගත සංඛ්යා 230 කට අධික, ඇතුළත් වේ. Anthropomorphic සංඛ්යා සියලු 15cm හා 20cm (6-8in) උස අතර, පැතිකඩෙහි පෙනී යයි. සත් phallus ප්රදර්ශනය, සමහර දුන්නක් හා හෙල්ලයක් ඇතුළු අවි ආයුධ, රැගෙන යයි.තවත් ක anthropomorphic ආවරණ වී ඇති අතර එක් විශේෂ චරිතයක්, අත් හා දෙපා බාහුවෙන් කර ඇත.පැහැදිලිවම, මෙම මානව නිරූපණයන් පිටුපස දැඩි සලකුණු, මෙන්ම දඩයම් ක්රියාකාරකම් සමග සාමාන්ය සංගමයේ ඇති විය.

සත්ව සංඛ්යා වලින් තුනෙන් එකක පමණ ඉහත සිට නරඹන, තල්මසුන් නියෝජනය, ඔවුන්ගේ පැතලි අතර හිසේ පෘෂ්ඨීය වරල හඳුනා, ඔවුන්ගේ ප්රධානීන් සමග වඩාත් ඉහළ මුහුණ. සමහරවිට මිය ගිය පුද්ගලයන් නියෝජනය තිරස් අතට පෙනී යයි. ත්රී කොරියානු whalers සම්ප්රදායිකව සිය ගොදුර හඳුනාගෙන ඇති ප්රධාන ක්රමය, පැහැදිලිවම මතුපිට හමන, සිරස් වේ. එය තනි තනි තල්මසුන් වර්ග හඳුනා ගැනීමට අපහසු වේ, නමුත් හමන උදාහරණ කිහිපයක් baleen ලක්ෂණයක් ද්විත්ව දසුනකි, දැවැන්ත ප්රමාණය දක්වා වර්ධනය වේ බව තල්මසුන් පෙන්වීමට. තවත් අය එක් ඔවුන්ගේ උගුරෙන් පහළට දී ආහාර සහ ජලය විශාල ප්රමාණයක් engorge කර ගැනීමට ඉඩ සලසමින්, rorquals ආවේණික වන බව නාවික කිරීමට කටින් ගැඹුරු සම-ගුණයකින් පෙන්වන්න. විශාල තල්මසුන් සංඛ්යා හත, එහි පිටුපස එහි තරුණ රැගෙන එය ගුවන් ගත හැකි වන පරිදි එක් එක් පිහිනුම් කළ බවක් පෙනී යයි. ඕස්ට්රේලියානු ආදිවාසී සිතුවම්, ආක්ටික් ප්රදේශයේ උප්පත්තියෙන්ම හොරුන් විසින් කරන ලද සියලූම බේකරි නිෂ්පාදන කප්පාදු වැමෑරූ පෙන්වා අවයව හා ඇටසැකිලි බොහෝවිට නිරූපණය කළ ආකාරයට සමාන කර - අන් අය කිහිපයක් ඔවුන්ගේ සිරුරු කොටස් බව පෙනී දේ බෙදී කොඳු මත දක්වා ඇත.

මෙම ඉඩම ක්ෂීරපායී වල් ඌරන්, මුවන් සහ වල් එළුවන්, පැතිකඩෙහි පෙන්වා ඇත සියලු ඇතුළත් වේ. ඔවුන්ගේ අං විසින් විනිශ්චය, මුව Sitka හා යෝධ මියයති, පුරාණ කොරියානු හොරුන්ගේ ඉතා වටිනා ගොදුරු දෙකම ඇතුළත් වේ. සූකර කෙනෙක් marcassin ඇති ඉරි සහිත ශරීරය, තරුණ ඌරු දක්වනු ඇත. ඔවුන්ගේ ශරීරය ඉරි හඳුනාගැනේ තුනක් කොටි, සමහරවිට තවත් දිවියෙකු, සහ තුවාල ඇති බවක් පෙනී යයි දේ සමග සමහර: carnivores ද පවතී. මෙන්ම canids, හිවලුන් හා වෘකයන් යන දෙකම, වෙනත් සතුන්, ඉබ්බන් (කලාතුරකින් තැනක ගල් කලාව පිලිබඳ විස්තර කර), නියත වශයෙන්ම මෝරා ඉන් එකක් සීල්, seabirds, සහ මාළු දෙකක්, ඇතුළත් වේ.

වෙහෙරගල හිටි බුදු පිලිමය

                            ශ්‍රි ලංකාවේ මෙතෙක් හමු වි අැති ලෝකඩින් නිම වු හිටි බුද් ප්‍රතිමා අතුරෙන් විශිෂ්ටතම නිර්මාණයක් ලෙස වෙහෙරගල පළාතේ සිරිසගබෝ  පුරාණ විහාරස්ථානයේ කළ කැණිමකින් මේ පිළිම වහන්සේ හමු වී අැත. එහි උස සෙ.මී 66කි. ක්‍රි.ව 9 වෙනි සියවසට අයත් බුද්ධ ප්‍රතිමාවක් ලෙස දැනට හදුනාගෙන අැත. ගල් වලින් නිර්මාණය කළ තරමට බුදුන් වහන්සේගෙ ආධ්‍යාත්මික ගුණාංග ලෝහ මුර්ති මගින් ද එළි දැක්වීය.  ප්‍රතිමාව නිර්මාණය කිරිමෙන් පසුව ඒ මත රන් අාලේප කර තිබේ.මෙහි ඉතාමත් වැදගත් ලක්ෂණය වන්නේ ප්‍රතිමාවේ දෙ අැස් වලට පලිගු ඔබ්බවා තිබිමයි. දකුණතින් අභය මුද්‍රාව දරන අතර වම් අතින් සිවුරු කොන දරා සිටිනු පෙනේ. වම් උරහිස විවෘතව පවතින අතර දකුනු උරහිස මුලුමනින්ම අාවරනය වි පවති.ඉතා මටසිලුටු ලෙස නිම වු සිවුරේ රැලි සමාන්තර ස්වරුපයක් ගන්නා අතර ගෙල රැලි තුනක් දිස් වේ.  සමස්ත ලෝකය දෙස කරුණා ඇසින් බලා වදාරන බුදුන් වහන්සේගෙ ශාන්ත ගුණය මැනවින් පිළිඹිමු වන ලෙස මේ පිළිමය නිමවා තිබේ.  මේ ප්‍රතිමාවේ තවත් සුවිශේෂි ලක්ෂණයක් වන්නේ සමබරතාවයි.බුදුන් වහන්සේගේ මෙත් කරුණා පිරි දෙ අැස් එයට සරිලන නාසය , අක්බඹරු හිසකෙස් යනාදි මේ සියලුම අංග එකිනෙකට සමබරය.                                                                                                                   

archaiology news

http://phys.org/news/2016-02-year-old-pendant-earliest-mesolithic-art.html

welgam vehera

 

 

About 8 miles from Trincomalee, on a path extending beyond the bound of the beautiful tank called Periyakulam (2 miles left just short of Milepost 6 on the Northcoast Road) is a Buddhist temple of unusual interest; Velgam Vihara, known to Hindus as Natanar Kovil.
This is one of the first buddhist maha viharas built by great King Devanampiyatissa after planting a branch of dethis palaruha Boo tree.
Later King Bathiya the I, King Agbo the II and King Vijayabahu the I renovated the temple time to time.
Lying north-west of Trincomalee, it is close to Kinniyai. This ancient vihara dating back to the 2nd century was one of the few Buddhist sites that was not destroyed by the invading Cholas. Instead they called it Rajarajaperumpalli after their emperor Rajaraja and added their own structures and embellishments. When Vijaya Bahu seized the throne and installed himself as the sovereign of Lanka in the 11th century, Velgam Vihara was restored by him.

Within the walls of a broad prakara enclosing a huge area are several structures half covered by grass and shaded by trees. Dominating the centre is the tall stone Buddha statue.

Several entrances lead into the enclosure. There are brick dagobas with plain stone guard stones and plain moonstones. Scattered here and there are stone bowls, old Sinhala and chola inscriptions, yantra galas and image houses. Two stone baths lay on the jungle side of the enclosure, one inside the walls and the other just outside the perimeter. Cut into the base of this bath are small grooves akin to stone waves to prevent slipping.

Steps leading out of the prakara head into the jungle-covered hill. On a rock upon this hill is an inscription by a commander of King Bhatiya Tissa II (142-168 AD) named Abhaya which records a vihara at the site was named Abhagara.

Welgam Vihara remains visually untouched by the strife that haunts the region. An LTTE camp lied close by and they destroyed the new temple in 2000 and massacred village people. The Buddhist monks are still in occupation. Spectres of massacres haunt them and often the jungle is their refuge and fear is their constant companion

 

අනුරාධපුර පෞරාණික නගරය

අනුරාධපුරය, යනු ශ්‍රි ලංකාවේ පෞරාණික අගනුවරකි. අනුරාධපුරය පදනම් වූ ශ්‍රි ලාංකීය ශිෂ්ඨාචාරය ආසියාවේ සහ මුලු මහත් ලෝකයේම බිහිවූ විශිෂ්ඨතම ශිෂ්ඨාචාරයක් ලෙස සැලකිය හැකිය.
නගරය මේ වන විට යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම නගරයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත. අනුරාධපුරය, වත්මන් අගනුවර වන ‍කොළඹ නගරයේ සිට කාලෝ මීටර් 205ක් පමණ උතුරින් උතුරු මැද පළාතේ මල්වතු ඔය අසබඩ පිහිටා ඇත. ක්‍රිස්තු පූර්ව 4 වන සියවසේ සිට ක්‍රිස්තු වර්‍ෂ 11වන සියවස දක්වා අනුරාධපුර රාජධානියේ එනම් සිංහලේ අගනුවර වශයෙන් පැවතුනි. එම කාලය තුල දකුණු ආසියාවේ ඉතාම බලවත් සහ ස්ථාවර සහ කල්පවත්නා දේශපාලනික පාලන තන්ත්‍රයක් හා ජනජීවිතයක් පැවතුනි. එමෙන්ම එය ඉතා පොහොසත්, අනභිබවනීය සංස්කෘතියක් සහිත ශ්‍රේෂ්ඨ ශිෂ්ටාචාරයක් වී තිබුණි. දැනට වර්ග කිලෝමීටර 40කින් පමණ සමන්විත, විහාරාරාම විශාල ප්‍රමාණයකින් වලින් වටවුනු අනුරාධපුර ‍පෞරාණික නගරය බෞද්ධ ලෝකය තුල ඉතා වැදගත් හා පූජනීය ස්ථානයක් ගනී. ලෝකයේ ප්‍රධානතම පුරා විද්‍යා ස්ථාන වලින් එකක් ලෙස අනුරාධපුර පෞරාණික නගරය හඳුන්වා දිය හැක. මෙම නගරය හින්දූන්ටද වැදගත් වන අතර රාමායණයේ සඳහන් අසුර වංශික රාවණා රජුගේ රාජධානියේ අගනුවර ලෙසද සැලකේ.
ක්‍රි.පු 4 වැනි සියවසේ ආරම්භ වී 11 වැනි සියවස දක්වා අනුරාධපුර රාජධානියේ අගනුවර ලෙස අනුරාධපුරය පැවතුනේය. මෙම මුළු කාලය තුල දකුණු ආසියාවේ දේශපාලන බලය හා නාගරික ජීවිතය සම්බන්ධයෙන් ගත් කළ වඩාත් ස්ථාවරව හා කල්පැවතුනු මධ්‍යස්ථානය ලෙස සැලකින. හතරැස් සැතපුම් 16 ක් පුරා පැතිරුණු නගරයකි.

         

අනුරාධපුරය නගරය

   

ප්‍රාග් ඓතිහාසික ලෝහ යුගය

ඓතිහාසික මූලාශ්‍රයන්හි සහන් වන පරිදි අනුරාධපුර නගරය අාරම්භ වී ඇත්තේ ක්‍රි.පූ.5 සියවෙසහි වුවත් පුරාවිද්‍යාත්මක තොරතුරු අනුව එහි ඉතිහාසය ක්‍රි.පූ 10 වැනි සියවස තරම් ඈතට දිව යයි. කරන ලද පුරා විද්‍යා කැණීම් වලදී වඩා පූර්ව කාලයන්හි විසූ ජනයා සම්බන්ධ සාක්ෂ්‍ය ලැබී ඇතත් ක්‍රි.පූ 5 සියවසට එපිට කාලය පිළිබද තොරතුරු ඇත්තේ මද වශෙයනි.
අනුරාධපුරෙය් වැඩිදුර සිදු කරන ලද කැණීම් වලදී ෙමම පුරවරෙය් පැවති ප්‍රාග් ඓතිහාසික ජනාවාසයන් පිළිබද තොරතුරු ලැබී ඇත. ක්‍රි.පූ 900 - 600 දක්වා විහිදුණ ප්‍රාග් ඓතිහාසික ලෝහ යුගෙය්දී ලෝහ තාක්ෂණය, කුඹල් කර්මාන්තය, අශ්වයන් භාවිතය, ගවයන් ඇති කිරීම සහ වී වගාවද පැවතුණ බව පෙනී යයි. ක්‍රි.පූ 700-600 අතර කාලෙය්දී අනුරාධපුරයේ ජනාවාසය හෙක්ටයාර් 50 ඉක්මවා වර්ධනය විය. නගරය ඊසාන දිගින් සහ වයඹ දිගින් පිහිටි ප්‍රධාන වරායයන් අතර උපායමාර්ගිකව වැදගත් වන පරිදි පිහිටියේය. වගා කළ හැකි සරු බිම් ඒ වටකොට පිහිටා තිබුණි. ආක්‍රමණිකයන්ගෙන් නගරය ආරක්ෂා කළ ස්වභාවික පවුරක් වූ ඝන වනාන්තරය නගරය හාත්පස අවුරා විය.
             

නටබුන්

අනුරාධපුරයේ නටබුන් ප්‍රධාන ලෙස වර්ග තුනකට බෙදේ, එනම්, දාගැබ්, විහාර මන්දිර සහ පොකුණු ලෙසය. දාගැබ් අඩි කිහිපයක සිට අඩි 1100 (340m) පමණ වට ප්‍රමාණය දක්වා විහිදෙන ආකාරයෙන් විවිධ ප්‍රමාණයෙන් දක්නට ලැබේ. සමහර දාගැබ් වැසියන් විසිපන්දහකට පමණ විසිය හැකි නගරයක් ඉදිකිරීමට යෙදවිය හැකි පෙදරේරු වැඩ වලින් යුක්ත වෙයි. ඔසවන ලද ශෛලමය වේදිකා මත හා ගල් කණු මත කෙර වූ විහාර මන්දිර සෑම දෙසකම දක්නට ලැබේ. මේ අතරින් ක්‍රි.පූ. 164 දී දුටු ගැමුණු මහරජතුමා විසින් කරන ලද ලෝවාමහාපාය මහත් පරසිඳුය. සෑම තැනකම පාහේ විසිර ඇති පොකුණු නෑමට සහ බීමට ජලය සැපයීමට ඉදි කොට තිබේ. ක්‍රි. පූ. 245 වසර තෙක් දිව යන ලොව දීර්ඝතම ලිඛිත අතීතයක් ඇති ජය ශ්‍රී මහා බෝධිය ද නගරයෙහි පිහිටා තිබේ.
   

අනුරාධපුරයේ නටඹුන්

පරිවාර බෝධීන් වහන්සේලාගේ ආරක්ෂාව මැද ජය ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේ

අභයගිරි දාගැබ.

කුට්ටම් පොකුණ.

අටමස්ථානය

• ශ්‍රී මහා බෝධිය                                    
• අභයගිරිය
• රුවන්වැලිසෑය
• ථූපාරාමය
• ලෝවාමහාපාය
• ජේතවනාරාමය
• මිරිසවැටිය
• ලංකා‍රාමය            

ලොව විශාලතම දිය යට කෞතුකාගාරය

              ලොව ජනප්‍රියතම සංචාරක ආකර්ෂණයක් වන මෙක්සිකෝවේ "අයිස්ලා මුජේරස්" ප්‍රාන්තයේ "කැන්කුන්"හි පිහිටි ජාතික කොරල් පර උද්‍යානයට වසරකට ලක්ෂ 5ක පමණ නරඹන්නන් පිරිසක් පැමිණේ.මෙක්සිකෝවේ යුකැටන් අර්ධද්වීපයේ කුයින්ටානාරු ප්‍රාන්තයේ නැගෙනහිරට වන්නට පිහිටි මෙම ප්‍රදේශය ඉතා සුපැහැදිලි නිල් ජලය සහිත කැබ්රියන් මුහුදු කලාපයට අයත් වේ. එරට ආර්ථිකයට බලපෑමක් නොවන අයුරින් හා සංචාරකයින්ගේ පැමිණීම අඩු නොවන ලෙසින් මෙම කොරල් පරයට සිදුවන හානිය අවම කිරීමේ ප්‍රයත්නයක්  ලෙස මෙම කෞතුකාගාරය ඉදිකිරීමට පියවර ගෙන තිබේ. 

              සංචාරකයින්ට කිමිදුම් කර හෝ දිය මත පාවෙමින් සිට නැරඹිය හැකි පරිදි මෙම කෞතුකාගාරය සකස් කර ඇත. ජීවමාන ප්‍රමාණයේ මුර්ති 400ක් පමණ මුහුදු පත්ලේ මේ වන විට තැන්පත් කර අවසන්ව තිබේ. විවිධ ඉරියව්වලින් සිටින හා විවිධ අවස්ථාවන් නිරූපණය කරන මානව රූපවලින් සැදුණු මෙහි නිර්මාණ PH අගය ඉතා අඩු කොන්ක්‍රීට් වර්ගයකින් නිර්මාණය කර ඇත. එහි ප්‍රධාන අරමුණ වන්නේ මෙම රූප මත ජලජ ඇල්ගී වර්ග, පැලෑටි හා කොරල් ජීවින් හට තැන්පත් වීමට ඉඩ සැලැස්වීමයි. එමඟින් එම රූප කෙටිකලකින් මුහුදු පත්ලේ පරිසරයට එක් වී නව පෙනුමක් ලබා දෙනු අැතැයි බලාපොරොත්තු වේ. එම කලා කෘතීන්ට විශේෂ අාකර්ෂණීය නිමාවක් ලැබෙන අතරම මුහුදු පැලෑටි හා කොරල් ජීවීන් බෝවීම මඟින් පරිසරය අාරක්ෂා වීමත් ඒ අාශ්‍රිතව විසිතුරු කොරල් මසුන් හට ජීවත් වීමට හා බෝවීමට සුදුසු පරිසරයක් නිර්මාණය වීමත් සිදුවේ. 

           අනතුරට හා විනාශයට පත්වෙමින් පවතින කැන්කුන් ප්‍රාන්තයේ ස්වභාවික කොරල් පරවලට අැති අතිවිශාල සංචාරක අාකර්ෂණය වෙනසකට යොමු කිරීමේ ව්‍යායාමය මේ වන විටත් සාර්ථක ප්‍රතිඵල පෙන්නුම් කරන බව සඳහන් කරන මෙහි ප්‍රධාන නිර්මාණ ශිල්පියා හා ව්‍යාපෘති නියාමකයා වන බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික නිර්මාණ ශිල්පී "ජේසන් ටේලර්" මෙහි ඇති මූර්ති නිරන්තරව පරීක්ෂා කර ගනිමින් එහි පැවැත්ම පිළිබඳව අධ්‍යයනය කරයි. 

අග්රා කොටුව

වර්තමාන ව්යුහය විසින් ඉදි කරන ලදී මෝගල් කොටුව අවම වශයෙන් 11 වන සියවසේ පටන් එහි තිබූ නමුත්,. අග්රා කොටුව මුලින් රාජා Badal සිං විසින් පවත්වන Badalgarh, ලෙස හැඳින්වෙන ගඩොල් බල කොටුව හින්දු Sikarwar රාජ්පුත් රජු (ඇ 1475.). එය Ghaznavide බලය, එය අල්ලාගෙන විට ක්රි.ව 1080 දී පළමු වරට සඳහන් කරන ලදී. Sikandar Lodi (1488-1517) අග්රා වෙත ගෙනයන හා කොටුව ජීවත් වූ දිල්ලි පළමු සුල්තාන් විය. උන් වහන්සේ මෙහි සිට රට පාලනය හා අග්රා දෙවන අගනුවර වැදගත්කම වැඩ භාර ගන්නා ලදී. ඔහු 1517 දී කොටුව දී මිය ගිය අතර, ඔහුගේ පුත්රයා වන ඉබ්රාහිම් Lodiඔහු පරාජය ඝාතනය කරන තෙක්, වසර නවයක් එය පැවති Panipat කිහිපයක් මාලිගා, ළිං සහ ඔහුගේ කාලය තුළ කොටුව ඔහු විසින් ඉදිකරන ලද මුස්ලිම් පල්ලියක් 1526. දී.

Hemu 1553 දී අග්රා දිනා නැවත 1556 අය අක්බාර් හමුදාව පරාජය

පසු Panipat පළමු සටන 1526 දී, ජයග්රාහී Babur ඉබ්රාහිම් Lodi මාලිගය තුළ, කොටුව නැවතී සිටියේ ය. ඔහු පසුව ඉදිකල baoli (හොඳින් පියවර) ඒ.අධිරාජ්යයා Humayun 1530. Humayun දී පරාජය කරන ලදී දී කොටුව බවට අභිෂේක ලැබීය Bilgram විසින් 1540 දී අත්කර දුන්නේ  . ගාලු කොටුව 1555, Humanyun එය අවදියයි විට තෙක් Suris සමඟ සිටියා. මෙම හින්දු රජු වාටිය චන්ද්රා Vikramaditya ද 'Hemu' නම්, Iskandar ඛාන් උස්බෙක් විසින් නායකත්වය Humanyun හමුදාව, පරාජය කර, අග්රා දිනා ගැනීමට සමත් විය. පසුව Hemu මෝගල් සිට දිල්ලිය අල්ලා ගැනීමට ගියේ ය. යටතේ මෝගල් අක්බාර් රජු පරාජය Hemu දී අවසානයේ Panipat දෙවන සටන 1556 දී.

එහි කේන්ද්රීය තත්වය ඇති වැදගත්කම අවබෝධ කර, අක්බාර් එය ඔහුගේ අගනගරය බවට පත් කරන ලද හා 1558. ඔහුගේ ඉතිහාසඥයෙක්, අබ්දුල් ෆසාල් දී අග්රා පැමිණ, මේ 'Badalgarh' ලෙස හැඳින්වෙන ගඩොල් කොටුව බව වාර්තා කර ඇත. එය විනාශ තත්ත්වයේ සහ අක්බාර් රතු ගොඩනඟාගෙන තිබුණා වැලි ගල් තුළ Barauli ප්රදේශයේ සිට රාජස්ථාන් . ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පීන් වන අඩිතාලම එය බාහිර පෘෂ්ඨ මත වැලි ගල් සමග අභ්යන්තර හරය තුළ ගඩොලින් ඉදි කරන ලදී. 4,000 ඉදි කරන්නන් 1573. එය සම්පූර්ණ වසර අටක් දිනපතා ඒ මත වැඩ 

එය අක්බාර් මුනුපුරා, පාලන සමයේ පමණක් Shah Jahan වෙබ් අඩවිය එහි වර්තමාන තත්ත්වය පිළිබඳ වූ බව. ලෙජන්ඩ් Shah Jahan ඔහුගේ බිරිඳ, සඳහා සුන්දර ටාජ් මහල් ඉදි බව එය මුම්ටාස් මහල් . ඔහුගේ සීයා මෙන් නොව, Shah Jahan වලින් සාදන ලද ගොඩනැගිලි නැඹුරු වූහ සුදු කිරිගරුඬ . ඔහු තමාගේ ම කිරීමට කොටුව තුල ඇති කලින් ගොඩනැගිලි සමහරක් විනාශ කළහ.

ඔහුගේ ජීවිතය අවසානයේ, Shah Jahan ඔහුගේ පුත්රයා විසින් බලයෙන් පහ කරන ඇදි ලදී Aurangzeb කොටුව තුළ. එය Shah Jahan Muasamman බර්ජ්, ටාජ් මහල් කිරීමේ අරමුණින් කිරිගරුඬ බැල්කනියේ සමග කුළුණේ දී මිය ගිය බව ආරංචි පැතිර තිබේ.

ගාලු කොටුව විසින් ආක්රමණය කර අල්ලා ගත් මරාති අධිරාජ්යය 18 වන සියවසේ මුල් භාගයේ දී. ඉන් අනතුරුව, එය බොහෝ වතාවක් Marathas හා ඔවුන්ගේ සතුරන්ට අතර අත් වෙනස් විය. ඔවුන්ගේ විනාශකාරී පරාජය කිරීමෙන් පසු Panipat තෙවන සටන විසින් අහමඩ් ෂා Abdali 1761 දී, ඉදිරි දශකය සඳහා කලාපයේ සිදු Marathas පැවතුනි. අවසාන වශයෙන් Mahadji තියනවාද එය කිරීමට Marathas විසින් අහිමි විය 1785. දී කොටුව ගෙන බ්රිතාන්ය සමයේ දෙවන ඇන්ග්ලෝ-මරාති යුද්ධය 1803 දී

.මෙම කොටුව තුළ සටන් අඩවිය යි 1857 ඉන්දියානු කැරැල්ලේදී මෙම අවසන් නිසා වන, බ්රිතාන්ය නැගෙනහිර ඉන්දියා සමාගම ඉන්දියාවේ ගේ පාලනය, සහ ඉන්දියාව සෘජු පාලනය සියවසකට තුඩු බ්රිතාන්ය .

පිරිසැලසුම [ සංස්කරණය ]

සිට රතු කොටුව, අග්රා සැලැස්මTravellers සඳහා මරේ ගේ රෙගුලාසි 1911

මෙම 380,000 මීටර් ² (94 අක්කර) කොටුව එහි හැඟීම් ඇවිස්සුවේ ගඟට සමාන්තරව පැතිරී ඇති අතර එහි බිත්ති අඩි හැත්තෑවක් ඉහළ වන අතර, එය අර්ධ වෘත්තාකාර සැලැස්ම ඇත. ද්විත්ව පවුරු සමග, කාල අන්තරයන් දැවැන්ත චක්රලේඛය ලැබූවද, ඇති battlements , embrasures , machicolations සහ string පාඨමාලා. ගේට්ටු හතරක් එක් Khizri දොරටුව ගඟට මත විවෘත, එහි පැති හතරක් මත ලබා දෙන ලදී.

කොටුව දොරටු දෙකක් සැලකිය යුතු ය: "දිල්ලියේ ද්වාරය" හා "ලාහෝර් ද්වාරය." ලාහෝර් ද්වාරය මනාප ද සඳහා "ආමර් සිං දොරටුව" ලෙස හඳුන්වනු ඇත ආමර් සිං Rathore .

දක්වන්නන්ට ජච් දිල්ලි ද්වාරය කොටුව බටහිර පැත්තේ නගරය මුහුන දෙන, දොරටු හතර උතුම්ම සහ ක සලකණුඅක්බාර් ගේ කාලය. එය ආරක්ෂාව තර කිරීමට යන දෙකම 1568 පමණ ඉදි කරන ලදී රජුගේ විධිමත් දොරටුව ලෙස, දෙකම සම්බන්ධ ලක්ෂණ ඇතුළත් වේ. එය inlay වැඩ නාටකයක් සුදු කිරිගරුඬ . ඒ ලී drawbridge දිය අගල තරණය කොට කොටසේ සිට දොරටුව වෙත ළඟා කිරීම සඳහා භාවිතා කළ බවත්; ඇතුළත, නමැති අභ්යන්තර දොරටුව Hathi පොල් ( "අලි ද්වාරය") - ජීවිත ප්රමාණයේ ගල් දෙකක් මගින් ආරක්ෂා අලි ඇතුන් සිය යතුරු පැදි ධාවකයින් සමග - ආරක්ෂක තවත් තට්ටුවක් වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේය. මෙම drawbridge, මද නැඟ, සහ පිටත සහ ඇතුළත දොරටු අතර අංශක 90-හැරීම දොරටුව බිඳ හෙළිය නොහැකි කරන්න. එය වැටලීමේදී මෙම ත්රස්තවාදීන් කොටුව දොරටු තලා දැමීම සඳහා අලි ඇතුන් යොදා ඇත. මට්ටම, කෙළින්ම වේගය රැස් එලඹෙද්දී තොරව, කෙසේ වෙතත්, යමක් මෙම පිරිසැලසුම විසින් එය වළක්වා, අලි ඇතුන්, අකාර්යක්ෂම වේ.

නිසා ඉන්දීය හමුදා (මෙම පැරෂුට් බලසේනාව විශේෂයෙන්) මේ වන විටත් අග්රා කොටුව උතුරු කොටස භාවිතා කෙරෙයි, දිල්ලි ද්වාරය මහජනතාව විසින් භාවිතා කළ නොහැකි වනු ඇත. සංචාරකයින් හරහා ඇතුල් ආමර් සිං ද්වාරය .

මෙම අග්රා කොටුව යනු යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවිය පිහිටා අග්රා , උත්තර් ප්රදේශ්, ඉන්දියාව. එය 2.5 ක් පමණ වයඹ දෙසින් එහි වඩා ප්රසිද්ධ සහෝදරිය ස්මාරකය ද වේ ටාජ් මහල් . පවුරකින් වට නගරය ලෙස කොටුව වඩාත් නිවැරදිව විස්තර කළ හැකි ය.